Która kawa jest lepsza – single origin czy blend? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to proste i dość powszechne pytanie.
Co to blend, a co to single origin? Wyjaśnienie podstawowych pojęć
W świecie kawy używa się wielu terminów, ale nie dla wszystkich mogą być one jasne. Jednak aby wybrać „właściwą“ kawę, trzeba je znać.
Single origin to angielski termin, który na język polski tłumaczony jest zazwyczaj jako kawa jednorodna lub kawa speciality. Kawa jednorodna to wybrane ziarna kawy, które pochodzą z jednego gospodarstwa lub plantacji i są przetwarzane przy użyciu tej samej metody.
W przypadku kaw single origin bardzo ważne jest także dokładne określenie odmiany, wysokości nad poziomem morza, na jakiej były uprawiane, oraz metody przetwarzania. W przypadku kaw jednorodnych możliwe jest nawet zidentyfikowanie producenta lub rolnika, który wyhodował dane ziarna. Kawy single origin są często sprzedawane sezonowo i w ograniczonych ilościach, dlatego zazwyczaj nie są dostępne przez cały rok. Kawy jednorodne nadają się szczególnie do jasnego palenia, które wydobywa ich specyficzne aromatyczne i smakowe niuanse.
Z drugiej strony angielski termin blend odnosi się do mieszanki kawy, która składa się z ziaren kawy różnych rodzajów lub odmian. Jest to zatem wyjątkowe połączenie ziaren kawy, które mogą pochodzić z różnych części świata, a nawet mogą być przetwarzane różnymi metodami.
Mieszanki mogą być połączeniem kaw z różnych krajów, jak np. mieszanki Piano, Intensivo czy Harmonelle, lub mogą być mieszankami regionalnymi, jak np. niskokofeinowa kawa Siesta składająca się z dwóch różnych kaw kolumbijskich. Można również łączyć różne gatunki np. Arabicę z Robustą w różnych proporcjach – w naszej ofercie są to mieszanki Gurmano i Duetto. Mieszanki kawowe są zwykle ciemniej palone, aby wydobyć nuty tytoniu i czekolady oraz słodycz karmelu.
Kiedy i jak powstała pierwsza mieszanka kawy?
Początkowo kawa była klasycznym towarem handlowym danego kraju lub regionu, więc automatycznie sprzedawano ją jako kawę jednorodną. Dopiero później, gdy kawa zyskała na popularności, a jej uprawa zaczęła rozprzestrzeniać się po całym świecie, powstała pierwsza w historii mieszanka kawy Mocha-Java.
Było to połączenie świeżej kawy z Jemenu, przywożonej z portu Mokka (Mocha), z ciężkimi, czekoladowymi kawami z Jawy. Powód, dla którego holenderscy kupcy połączyli te dwie kawy, był prosty: były to jedyne kawy, którymi handlowano w tamtych czasach.
Może zainteresuje Cię również: Jak ziarna kawy zawładnęły światem
Najstarsze kawiarnie w Europie zaczęły coraz częściej sięgać po mieszanki kaw, które dzięki stabilnemu i wyśmienitemu smakowi szybko podbiły serca klientów. Później, wraz z pojawieniem się pod koniec XIX wieku espresso, które pozwalało uzyskać bardzo smaczny napój nawet z mieszanek niższej jakości, mieszanki jeszcze bardziej ugruntowały swoją pozycję w świecie kawy.
Wraz ze stopniowym rozwojem przemysłu kawowego, gdy na pierwszy plan wysunęły się kawy jednorodne wyższej jakości, udoskonalono technologię palenia i metody przygotowywania kawy, wzrosły również wymagania dotyczące smaku kawy. I tak w zakresie mieszanek kawowych zaczęły powstawać blendy wysokiej jakości o pełnym, złożonym smaku i specyficznych czekoladowych, orzechowych lub likierowych nutach.
W dzisiejszych czasach tworzenie mieszanek w rzemieślniczych palarniach kawy jest twórczym procesem. Niektóre z nich powstają w wyniku przypadkowych eksperymentów, inne natomiast są tworzone celowo, poprzez łączenie kaw, które wzajemnie się uzupełniają lub wręcz przeciwnie – dają efekt kontrastu. Niezależnie od metody ich tworzenia, skład i proporcje poszczególnych kaw w mieszance są zawsze pilnie strzeżoną tajemnicą.
Tworzenie naszych mieszanek kawy
W początkowym okresie nasza decyzja o stworzeniu mieszanek była dość logiczna. Chcieliśmy zaoferować naszym klientom komfort i przyjemność, jakie w tamtych czasach zapewniała „tradycyjna“ kawa, charakteryzująca się mocnym smakiem z kakaowymi nutami bez kwasowości. Dlatego skupiliśmy się na tak zwanych włoskich kawach i rodzajach palenia.
Może zainteresuje Cię również: Jak palone są ziarna kawy?
Pomimo tej pozornej monotonii chcieliśmy tworzyć mieszanki kaw, które w filiżance smakują inaczej. Dlatego do każdej receptury podchodziliśmy w inny sposób. Intensivo musiało mieć mocne, gorzkie body bez kwasowości, a jego skład musiał być w 100% z czystej Arabici. Dlatego też jego receptura została opracowana poprzez strategiczne dostrojenie i połączenie poszczególnych smaków.
Z kolei Harmonelle jest wynikiem naszego eksperymentowania, w ramach którego próbowaliśmy łączyć bazę z różnymi kawami, nawet tymi, które zazwyczaj nie są polecane do mieszanek. Dla nas jednak ten „eksperyment“ się opłacił, ponieważ jest to harmonijnie zrównoważona kawa espresso o urzekającym smaku czekolady i świeżych nutach kwiatowych.
Później zaczęliśmy wprowadzać do naszej oferty pierwsze kawy single origin, ale były to kawy bardziej „tradycyjne“, takie jak kawy z Brazylii czy Kolumbii. Wraz ze stopniowym rozwojem rynku kawy i preferencjami smakowymi naszych klientów, do naszej oferty weszły znacznie bardziej dzikie i owocowe kawy, początkowo głównie dzięki limitowanym edycjom Limitka, dzięki którym zaczęliśmy przybliżać naszym klientom zupełnie inne spektrum smaków.
Obecnie w naszej ofercie możesz znaleźć niemal wszystko: tradycyjne i pomysłowe blendy kawowe, ale także klasyczne lub bardziej dzikie kawy jednorodne o wyraźnej kwasowości.
Która kawa jest lepsza: jednorodna czy mieszanka?
Nie ma właściwej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ nie ma obiektywnie najlepszej kawy. Każda kawa jest inna, ale to nie znaczy, że jedna jest smaczniejsza od drugiej. Aby to lepiej wyjaśnić, posłużmy się analogią z teatrem i filmem.
W świecie selekcji kawy przeważa pogląd, że kawy jednorodne powinny być palone z wyczuciem, aby wydobyć wszystkie ich naturalne cechy smakowe, w tym wyraźną kwasowość, która jednak może być zniechęcająca dla niektórych kawoszy. Kawa single origin, podobnie jak teatr, ma w skrócie zapewnić wyjątkowe doznania bez zbędnych „upiększeń“.
Z drugiej strony, mieszanki kawy bardziej przypominają tworzenie filmów. Ich receptura jest zazwyczaj tworzona wolniej, a smak każdej pojedynczej mieszanki jest dopracowywany w najdrobniejszych szczegółach, tak aby móc wielokrotnie oferować tę samą jakość przyjemności w filiżance. W przeciwieństwie do kawy single origin, która za każdym razem może być inna, blendy oferują stabilny i doskonale zrównoważony smak.
Jeśli więc stoisz przed dylematem, czy pić kawę speciality, czy mieszankę, odpowiedź jest prosta: to zależy wyłącznie od Twoich preferencji. Niektórzy klienci szukają w kawie emocji i niespodzianek, inni z kolei pragną rutyny i stałego smaku. Kawa single origin zapewnia zmysłowy związek z konkretnym regionem i ludźmi, natomiast mieszanki kaw zapewniają za każdym razem doskonale wyważoną i spójną harmonię smaków, czego zazwyczaj nie udaje się osiągnąć w przypadku kaw jednorodnych.
Dlatego też wierzymy, że każda kawa – zarówno single origin, jak i blend – ma swoje właściwe miejsce i czas…
